Borderline kişilik bozukluğu (BKB), bir kişinin kendisiyle, diğer insanlarla ve dünya ile ilgili tutarsız, yoğun ve çarpık bir algı ve düzenleme tarzıdır. BKB, aşırı duygusal ve davranışsal dalgalanmalar, kendine zarar verme, intihar düşünceleri, öfke patlamaları ve kararsız ilişki kalıpları gibi belirtilerle karakterizedir. Semptomları genellikle ergenlik veya erken yetişkinlik döneminde ortaya çıkar ve birçok insanın hayatında olumsuz bir etkiye sahip olabilir. Genellikle aşırı duygusal dalgalanmalarla karakterize edilir. Bireyler, yoğun ve aşırı mutluluk veya öfke hissi yaşayabilirler. Bu kişiler ayrıca kendilerini terk edilmiş veya yalnız hissederler ve sık sık duygusal krizlere girerler. Ayrıca, kendilerini olumsuz değerlendirmelerden korumak için savunmacı davranışlar sergileyebilirler. Bunun yanı sıra, BKB olan kişiler, kendileri ve diğerleri hakkında karar vermede zorluk çekerler ve sık sık kimliklerini kaybettiklerini hissederler.
Tam nedeni henüz bilinmemektedir, ancak uzmanlar genetik, çevresel ve nörolojik faktörlerin rol oynadığına inanmaktadır. BKB olan kişilerin beyinlerindeki bölümler, duyguları işlemede farklı çalışabilir. BKB'nin çevresel nedenleri arasında, çocuklukta istismar veya ihmal, ayrılık veya kayıplar gibi travmatik yaşam olayları sayılabilir.
Birçok BKB belirtisi şunlardır:
EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) terapisi, travmatik anıları yeniden işlemek ve duygusal yaraları iyileştirmek için kullanılan etkili bir terapi yöntemidir. Son yıllarda yapılan araştırmalar, EMDR terapisinin Borderline Kişilik Bozukluğu semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir.
EMDR, özellikle kiÅŸinin geçmiÅŸ travmatik olaylarıyla iliÅŸkili duygusal anıları ve duygu durumunu iÅŸlemek için kullanılır. Terapi sürecinde, terapist kiÅŸinin dikkatini belirli bir uyaran üzerinde yoÄŸunlaÅŸtırır, bu esnada kiÅŸinin göz hareketleri, dokunma veya seslendirme gibi uyaranlara tepki vermesi istenir. Bu süreç, kiÅŸinin travmatik olayla iliÅŸkili duygusal yükünü hafifletmesine, anıları daha az yoÄŸun hale getirmesine ve böylece semptomların azalmasına yardımcı olur.Â
Borderline kişilik bozukluğu, özellikle geçmişte yaşanan travmatik olaylarla bağlantılı olarak gelişebilen bir bozukluk olabilir. Bu nedenle, BKB'nin tedavisi için genellikle psikoterapi, özellikle de bilişsel-davranışçı terapi (BDT), EMDR ve şema terapisi gibi kanıta dayalı psikoterapi yaklaşımları önerilir.
Şema terapisi ise, BKB belirtileriyle mücadele etmek için bir başka etkili psikoterapi yöntemidir. Şema terapisi, bir kişinin zayıf yönlerini ve olumsuz düşüncelerini belirleyerek, bireyin kendini geliştirmesine ve sağlıklı ilişkiler kurmasına yardımcı olur.
Kaynaklar:
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.). Arlington, VA: American Psychiatric Publishing.
Korn, D. L., & Leeds, A. M. (2002). Preliminary evidence of efficacy for EMDR resource development and installation in the stabilization phase of treatment of complex post-traumatic stress disorder. Journal of Clinical Psychology, 58(12), 1465-1487.
Leichsenring, F., & Leibing, E. (2003). The effectiveness of psychodynamic therapy and cognitive behavior therapy in the treatment of personality disorders: A meta-analysis. American Journal of Psychiatry, 160(7), 1223-1232.
Linehan, M. M. (1993). Cognitive-behavioral treatment of borderline personality disorder. New York, NY: Guilford Press.
Paris, J. (2002). Chronic suicidality among patients with borderline personality disorder. Psychiatric Services, 53(6), 738-742.
Shapiro, F. (2014). The role of eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) therapy in medicine: addressing the psychological and physical symptoms stemming from adverse life experiences. The Permanente Journal, 18(1), 71-77.
Solomon, R. M., & Siegel, R. (2011). EMDR and the treatment of borderline personality disorder. Journal of EMDR Practice and Research, 5(4), 152-162.
National Institute of Mental Health. (2018). Borderline Personality Disorder.
Zanarini, M. C. (1997). Childhood experiences associated with the development of borderline personality disorder. Psychiatric Clinics of North America, 20(2), 187-201.
Wilensky, U. (2018). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) therapy in the treatment of borderline personality disorder. Borderline Personality Disorder and Emotion Dysregulation, 5(1), 10.
Photos:Â
Credit: Kelly Romanaldi
yeetusthatfetus/rex
@Yeetusthatfetus
@Yeetusthatfetus
Bu Makaleyi PaylaÅŸ